سفارش تبلیغ
صبا ویژن


جهات سقوط دعاوی عمومی

 در نظام حقوقی دعاوی کیفری را به دو دسته عمومی و خصوصی تقسیم می‌کنند. دعاوی عمومی به آن دسته از شکایت‌هایی باز می‌گردد که در نظم عمومی اخلال ایجاد می‌کند و آثار آنها متوجه فرد یا جامعه می‌شود و دعاوی خصوصی نیز به آن دست از افعالی باز‌ می‌گردد که از جهت ضرر و زیانی که به افراد خصوصی وارد می‌کند طرح می‌شوند. در این میان برخی از دعاوی مانند کلاهبرداری نیز هستند که علاوه بر برهم زدن نظم عمومی و داشتن جنبه عمومی، به اموال فرد دیگری ضرر می‌رساند و به این ترتیب در این جرم دو ادعای عمومی برای حفظ حقوق عمومی و ادعای خصوصی برای مطالبه ضرر و زیان شخصی مطرح می‌شود.
 در ادامه به بررسی‌ جهات سقوط دعوای عمومی می‌پردازیم.


دعاوی عمومی و خصوصی
 وکیل دادگستری با بیان اینکه ارتکاب هر جرمی از سوی بزهکار موجب ایجاد حق اقامه دعوا از طرف دادستان می‌شود می‌گوید: منظور از این دعوا تحمیل مجازات یا اقدام‌های تامینی بر بزهکار است.
فرهاد شایگان در تعریف دعوی عمومی و خصوصی بیان می‌کند: وقوع جرم از سوی بزهکار از جهتی که مخل نظم عمومی است جنبه عمومی پیدا می‌کند و از جهتی که به حقوق افراد ضرر و زیان مادی وارد کرده است، جنبه خصوصی پیدا می‌کند در این میان کسی که در کنار دعوی عمومی اقدام به ارائه دادخواست ضرر و زیان کرده است «مدعی خصوصی» نیز اطلاق می‌شود. وی ادامه می‌دهد: حیث عمومی جرم همیشه وجود دارد ضمن اینکه بعضی از جرایم اصولاً حیثیت خصوصی ندارد برای مثال؛ ولگردی، حمل اسلحه غیر مجاز و شرب خمر و... دعاوی عمومی هستند و جنبه اجتماعی دارند و به دلیل اینکه مربوط به نظم عمومی است. قابل انتقال یا اسقاط یا مصالحه نیست. این وکیل ادامه می‌دهد: وقتی تعقیب دعوای عمومی شروع شد دیگر نمی‌توان آن را توقیف، قطع یا موقوف کرد، مگر در مواردی که قانون تعیین و مشخص کرده است. وی در این میان از مواردی که می‌توان دعوای عمومی را توقیف کرد توضیح می‌دهد: در ماده 6 قانون آئین دادرسی کیفری مصوب 28/6/1387 برخی از مواردی دعوای عمومی که می‌توان آن را توقیف کرد شمرده است. به گفته این کارشناس حقوقی فوت متهم یا محکوم‌علیه در مجازات‌های شخصی، گذشت شاکی یا مدعی خصوصی در جرایم قابل گذشت، عفو عمومی، فسخ مجازات قانونی، اعتبار امر مختومه و گذشت زمان در این دسته قرار می‌گیرند.


قابل گذشت بودن یا غیرقابل گذشت
این کارشناس حقوقی در خصوص قابل گذشت بودن یا غیرقابل گذشت بودن جرایم می‌گوید: اغلب جرایم به واسطه داشتن جنبه عمومی غیر قابل گذشت هستند ضمنا جنبه خصوصی بعضی از جرایم بر جنبه عمومی آنها غلبه دارند برای مثال صدور چک بلامحل که با گذشت مدعی خصوصی در هر مرحله از تعقیب دادرسی و اجرای حکم حسب مورد قرار موقوفی تعقیب یا اجرای حکم صادر می‌شود همچنین درخصوص گذشت شاکی یا مدعی خصوصی می‌توان به مواد 100-104 قانون مجازات اسلامی-مصوب 1/2/1392، زیر عنوان (فصل یازدهم سقوط مجازات، مبحث سوم گذشت شاکی) مراجعه کرد.
شایگان در ادامه می‌گوید: مدعی خصوصی با اعلام گذشت و صرف نظر کردن از دعوای خصوصی می‌تواند موجبات سقوط آن را فراهم کند، درحالی که شاکی نمی‌تواند با اعلام گذشت و صرف نظر کرد از دعوای عمومی موجبات سقوط آن را فراهم کند. شایگان ادامه می‌دهد: ممکن است شاکی یا مدعی خصوصی با اعلام گذشت، از تعقیب جزایی متهم صرف نظر کنند در این صورت اگر جرم قابل گذشت باشد مستفاد از بند دوم ماده 6 و نیز ماده 179 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور کیفری مقام تحقیق مکلف به صدور قرار موقوفی تعقیب است.


اگر متهم فوت کند
 شایگان در خصوص پیگیری دعوی در صورت فوت متهم نیز می‌گوید: باتوجه به اصل شخصی بودن مجازات‌ها و اینکه مجازات قائم به شخص است به این ترتیب و به استناد همین موضوع جریان دعوای عمومی با فوت متهم یا محکوم‌علیه موقوف می‌شود و مرجع رسیدگی کننده به جرم مکلف است پس از احراز، نسبت به پیگرد کیفری او قرار موقوفی تعقیب صادر کند این جهت از جهات سقوط دادرسی در هر یک از مراحل دادرسی حتی قبل از مرحله تعقیب جاری است. بنابراین جریان دعوای عمومی با فوت متهم یا محکوم علیه موقوف می‌شود. مرجع رسیدگی کننده به جرم مکلف است پس از احراز، نسبت به پیگرد کیفری او، قرار موقوفی تعقیب صادر کند.


تاثیر مرور زمان بر سقوط دعوای عمومی
 می‌دانیم مرور زمان هم در امور جزایی و هم در امور حقوقی مطرح شده است. در امور کیفری، تمام مکاتب با سقوط دعوی عمومی یا مجازات بر اثر گذشت زمان موافق نیستند. برخلاف امور حقوقی که در آن مرور زمان پس از استقرار از سوی خوانده دعوی قابل اسقاط است و محکمه باید به دعوی خصوصی رسیدگی کند، در امور کیفری چون مرور زمان از قواعد آمره و ناظر به نظم عمومی نبوده و از سوی ذینفع قابل اسقاط نیست. شایگان با بیان این مطلب در این باره توضیح می‌دهد: مرور زمان عبارت از گذشتن مدتی است که به موجب قانون پس از انقضای آن مدت، تعقیب جرم یا اجرای حکم قطعی کیفری موقوف می‌شود. مرور زمان به سه دسته مرور زمان تعقیب؛ مرور زمان شکایت و مرور زمان مجازات تقسیم می‌شود.


مرور زمان تعقیب
وی درباره مرور زمان می‌گوید: در صورتی تعقیب جرایم موجب تعزیر را موقوف می‌کند که از تاریخ وقوع جرم تا مدت زمانی که در قانون مشخص شده است، تعقیب نشده باشد.
این کارشناس حقوقی درباره مدت زمانی که در قانون وجود دارد و منجر به منع تعقیب می‌شود نیز می‌گوید: برابر ماده 105 قانون مجازات اسلامی، مصوب 1/2/1392 این اصل درباره جرائم تعزیری درجه یک تا سه با انقضای پانزده‌سال؛ جرائم تعزیری درجه چهار با انقضای ده‌سال؛ جرائم تعزیری درجه پنج با انقضای هفت‌سال، جرائم تعزیری درجه شش با انقضای پنج‌سال و جرائم تعزیری درجه هفت و هشت با انقضای سه‌سال صدق می‌کند.


مرور زمان شکایت
 وی درباره جرائم تعزیری قابل‌گذشت نیز می‌گوید: برابر ماده 106 قانون مجازات اسلامی- مصوب 1/2/1392 هرگاه متضرر از جرم در مدت یک سال از تاریخ اطلاع از وقوع جرم، شکایت نکند، حق شکایت کیفری او ساقط می‌شود؛ مگر اینکه تحت سلطه متهم بوده یا به دلیلی خارج از اختیار، قادر به شکایت نباشد، که در این صورت، مهلت مزبور از تاریخ رفع مانع محاسبه می‌شود.


مرور زمان مجازات
 شایگاه در پایان از ماده 107 قانون مجازات اسلامی مصوب 1/2/1392 نام می‌برد و می‌گوید: مرور زمان، اجرای احکام قطعی تعزیری را موقوف می‌کند و مدت آن از تاریخ قطعیت حکم تا زمانی است که در این قانون ذکر شده است. برابر ماده 107 این مرور زمان در جرائم تعزیری درجه یک تا سه با انقضای بیست‌سال؛ جرائم تعزیری درجه چهار با انقضای پانزده‌سال؛ جرائم تعزیری درجه پنج با انقضای ده‌سال؛ جرائم تعزیری درجه شش با انقضای هفت‌سال و جرائم تعزیری درجه هفت و هشت با انقضای پنج‌سال است. بنابراین مرور زمان عبارت از گذشتن مدتی است که به موجب قانون پس از انقضای آن مدت، تعقیب جرم یا اجرای حکم قطعی کیفری موقوف می‌شود. مرور زمان دارای اقسام سه‌گانه زیر است. الف) مرور زمان تعقیب ب) مروز زمان شکایت ج) مرور زمان مجازات
 ارتکاب هر جرمی از طرف بزه‌کار موجب ایجاد حق اقامه دعوا از طرف دادستان می‌شود که منظور از این دعوا تحمیل مجازات و یا اقدامات تأمینی بر بزهکار است. وقوع جرم از جهت اینکه مخل نظم عمومی است جنبه عمومی پیدا می‌کند. بدین ترتیب مفهوم دعوای عمومی روشن است.
وقتی تعقیب دعوای عمومی شروع شد دیگر نمی‌توان آن را توقیف، قطع و یا موقوف کرد، مگر در مواردی که قانون تعیین و مشخص کرده است. «تعقیب امر جزایی و اجرای مجازات که طبق قانون شروع شده باشد موقوف نمی‌شود مگر در موارد ذیل:
- به فوت متهم یا محکوم علیه در مجازات‌های شخصی؛
- گذشت شاکی یا مدعی خصوصی در جرائم قابل گذشت؛
- مشمولان عفو؛
- نسخ مجازات قانونی؛
- اعتبار امر مختومه؛
- مرور زمان در مجازات‌های بازدارنده
هرگاه مرتکب جرم قبل از صدور حکم قطعی مبتلا به جنون شود تا زمان افاقه، تعقیب متوقف خواهد شد.


پی نوشت :
روزنامه حمایت - یکشنبه - 1/10/1392/س


نظر()

 چگونگی...       خسارت...

دوستان

عاشق آسمونی پایگاه امام جعفر صادق شهیدیه کانون مسجد فاطمیه شهید یه لحظه های آبی( سروده های فضل ا... قاسمی) جاده صدایم کن... عکس و مطلب جالب و خنده دار ۞ کــــــــلبه ← اف1 ۞ موعود هادی نظرمن جوان ایرانی قیدار شهر جد پیامبراسلام سکوت خیس انتخابات تالش فوری عضویت در بزرگترین گروه یاهو گل نیلوفر سرچشمه ادب و عرفان : وب ویژه تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید چم مهر مهندسی مکانیک ( حرارت و سیالات)-محی الدین اله دادی تغییر گل باغ آشنایی پایگاه فرهنگی شهید علی پور سکوت ابدی وبلاگ عقل وعاقل شمارادعوت میکند(بخوانیدوبحث کنیدانگاه قبول کنید) کلبه درویشی بلوچستان وب نوشته مهدی میانجی چلچراغ شهادت لباس شخصی ►▌ استان قدس ▌ ◄ پاتوقی برای ایرونی ها کلبه تنهایی نغمه ی عاشقی محمد جهانی ســرچشمـــه › سرچشمه همه خوبیها مهدی (عج) است › سرّسلوک طلبه فیسبوکی خرید و فروش ضایعات آهن گمگشته السلام علیک یا امام هادی (ع) ستارگان دوکوهه بـــــاغ آرزوهــــا = Garden of Dreams خلوت من تسنیم عشق آرشیوی متنوع از مسائل روزمره اطلاعات عمومی جیرفت زیبا ( استان سبزواران ) عشق مشعلدار پروانگی هستی تنهاااااا..... معیار عدل ققنوس... وب سایت شخصی مهران حداد__M.Hadad personal website .: شهر عشق :. منادی معرفت رویای شبانه تا شقایق هست زندگی اجبار است . موسیقی ادبیات معماری پیامنمای جامع بادصبا فرق بین عشق و دوست داشتن دل تنها ریحانه دلتنگ همیشگی شعر عاشقانه Har Chi Delet Mikhad سایت روستای چشام (Chesham.ir) منتظر مفرد مذکر غایب المهدی قزوین آبیک 1450 پاتوق دوستان شیخا مهاجر سلام آقاجان ندای حقوق عشق بی هدف... ! دیوانگی - عشق واقعی... ! دریافتنی محمدمبین احسانی نیا ستاره سهیل مسجد امام رضا(ع) سمیرم اندیشه های من سراب عطر یاس رازهای موفقیت زندگی خلیج همیشه فارس pearsian Gulf حرف های تنهایی The best of the best تولید ورمی کمپوست//شرکت نوآوران جوان آوان پارس دزفول دل شکسته یکی هست تو قلبم.... خور از دریچه دوربین به تلخی عسل مجله مدیران (بنفشه ی صحرا) عشق Manna Deltangi زیبا ترین وبلاگ بسیج اساتید استان تهران -پیروان ولایت غدیریه اس ام اس جدید/ پـَـــ نَ پـَـ/ منابع کارشناسی ارشد موسسه فرهنگی امام سجاد(ع) ری *عشق و جزا* خنده بازار راه فضیلت جیغ بنفش در ساعت 25 شورای دانش آموزی شهرستان اس ام اس آن دنیا 13 گذری به نام امام نقی علیه السلام دانلود رایگان بازی و مطالب باحال خدا،عشق،خنده عاشق روح الله به کسی نگویید!! گروه اینترنتی جرقه داتکو behtarinamkhoda ماه همای رحمت مرگ عاشق Tarranome Ziba سرگرمی بی تاب زندگی در زمین ندای حق M.A.T Love وبلاگ رسمی محسن نصیری(هامون)(شاعر و نویسنده) اهنگ+مداحی+بازی اکشن+طنز خنده دار+عکس عشقولانه عکسهای سریال افسانه دونگ یی Baran رفیق شفیق بزرگترین گالری عکس افسانه دونگ یی منتظران شهادت [سرچشمه زارچ در انتظار مهدی موعود(عج)] عکس های خفن و کمیای روز و عکس های پرطرفدار راه کمال منتظران عشق رویابین زندگی مال ماست... اهلبیت (ع)،کشتی نجات ما... دردودل ابریشمین اینجا همه چی در همه دنیای خودرو السلام علیک یا فاطمه الزهراء (س) تنهای غریب کشکول عشق به خدا طوبای محبت دوستی نوری چایی_بیجار پاتوق بچه های+30 وبلاگ جواد xXx عکسدونی xXx دل نوشته های مائده نمی دونم بخدا موندم هیئت کشاورزی نوین سایه های خیال بندر میوزیک وبگاه زارچ همسنگران شهدا در زارچ کـهـکـشـــــان پرسپولیس همسایه خورشید ستاره خاموش بادله گشت عاشق دهکده ورزش.مرکز تفریح و سرگرمی شاسوسا ما منتظران پسر فاطمه هستیم جـــــام غـــــزل عرفان وادب allah is the lord of right .he is justic فردا از آن ماست (موج سوم ) YAS عاشقانه ها عاشق دربدر •.♥.• فــــقـــط کرجـــیـــهــا و البرزنشینها بیان اینجا گلادیاتور شاپرک همیشگی من تویی تنها درگز دیار آشنا دل شکسته لاهوتیان ندای رحیل پله پله تا خدا ماه مهربان من بیا ازدواج کنیم زندگی فرشته ی معصوم تکه ابر... ღ♥ღ من و تو ღ♥ღ مرامنامه عشاق رویای آشنا کارمزد بزرگ سوادکوه ارداق یوزرنیم و پسورد نود 32- username and password nod 32 ...*تنهابهارم...* قرارمون تو آسمون جدیدترین ها در ایران نوین مهندسی متالورژِی دلنوشته های یه عاشق! بچه های خاکریز قاموس من *کل یخ* دیار برف delshekasteh •.♥.• تــــبــلــیـــغــات رایـــگــان •.♥.• کفر نامه کارو برق کنگان KANGAN POWER عشق پنهان انان که خاک را به نظر کیمیا کنند PAYARWEB سونامی ❤خاکســـــــتر عشـــق❤ Cyberom UTM *دیدبان رایانه ای* ASIAN MARADONA فرهنگی آموزش تست زدن کنکور خلوت دل I love you آبشار تقدیم به مادرم مناجات با عشق فهادانــ فقط ما ما آخر رفاقتیم وبلاگ هواداران محسن یگانه شهید مسلم اسماعیلی بدا ... سرآغازخوبی ها ... بهشت گم شده ابوتراب از یک انسان واصـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــل احساسات بچه ها چهارده خورشید بی هم نفس mahoor گمشده تــــــــــــالـــــــشـــــــــــــان قرمز ها دیدبان اینترنتی عشق یعنی همه چیز قصر شیشه ای معرکه همون قلقلکしѺ√乇 تـــــــــــــــربـــــــــــــــت دل موسسه قرآنی نورالثقلین ازاد زندگـــی کاروانــــی ...دختر روستا... نوجوونی از خودتون رویای خیس هیئت حضرت زهرا(س)شرفویه کوچه های بنی هاشم وایسا دنیا!من میخوام پیاده شم... دنیای این روزهای من زمزم ولایت بروبچ زابل گل گندم سلام خوش امدید نـــابترینـــــــــــــــــها قصه ی ما و شما نامه های بابالنگ دراز انتیک 0110 رقص و آواز وقتی کسی رو دوست داری، دار و ندارت و میدی تا اون و به دست بیاری نیلوفرانه شهدا بلیط خواب ابدی...!!!! نشریه ی فرصت الکتروتکنیک جهاد اقتصادی من وتو هزار راه نرفته بارسلونا نقشه راه عرشیان سیب، انار قرآن تاریخ دلداده محمّد (ص) ، رحمة للعالمین ♀♥♂Door Va Nazdik♀♥♂ برهوت تنهایی خدایا،عاقلم فرما ! عشق کتاب خوان ... همه معمارند و همه چز معمار عاشقانه ..::منتظر بیداری::.. بی وفا؛ تنهام گذاشت... sh.m Justin & Selena Fans مهندس برق; برق-شعر-داستان قـــــــقــــــــنــو س سکوت شب سه نقطه فرهنگی هنری و عامیانه سه ثانیه سکوت شهدا شرمنده ایم
ویرایش

طراحی پوسته توسط تیم پارسی بلاگ